Najpotężniejszy na świecie laser rentgenowski stworzył molekularną czarną dziurę
2 czerwca 2017, 09:51Gdy naukowcy ze SLAC National Accelerator Laboratory skierowali pełną moc najpotężniejszego na świecie lasera rentgenowskiego na niewielką molekułę, czekała ich niespodzianka. Wystarczył pojedynczy impuls lasera, by największy atom molekuły utracił niemal wszystkie elektrony i powstała pusta przestrzeń, która zaczęła przyciągać elektrony z pozostałych atomów molekuły.
Światło może poruszać się jak trąba powietrzna. Nie wiadomo, jak można to wykorzystać
26 lutego 2020, 10:33Przez 20 lat naukowcy badali, jak światło obraca się wokół osi podłużnej równoległej do kierunku jego ruchu. Powstaje jednak pytanie, czy może się ono poruszać w inny sposób. Teraz, dzięki urlopowi naukowemu dwóch akademików dowiedzieliśmy się, że światło może obracać się wzdłuż osi poprzecznej, prostopadłej do kierunku jego ruchu
Neandertalskie geny wpływają na to, czy palimy papierosy i pijemy alkohol
7 października 2022, 11:01Od dawna wiemy, że zaburzenia pracy centralnego układu nerwowego, objawiające się chorobami neurologicznymi i psychicznymi, są często dziedziczne. W wielu przypadkach udało się zidentyfikować genetyczne czynniki ryzyka tych schorzeń. Jednak wielką niewiadomą powstaje ich ewolucja. Można bowiem zadać sobie pytanie, dlaczego genetyczne czynniki ryzyka takich chorób nie zostały wyeliminowane w toku ewolucji
Ożywianie Morza Martwego
23 sierpnia 2006, 13:26W nadchodzących miesiącach rozpocznie się ciekawy projekt, finansowany przez Bank Światowy. Na uzupełnienie wysychającego Morza Martwego wodą z Morza Czerwonego przeznaczono 2-4 mld dol.
Śmiertelna cena obżarstwa
10 kwietnia 2009, 08:40Georg Friedrich Händel cierpiał na zaburzenia odżywiania (notorycznie się przejadał), miał też problemy z alkoholem. Skutkiem tego było, wg Davida Huntera z University of Texas, zatrucie ołowiem. To dlatego, zanim umarł w wieku 74 lat, kompozytor przez dwie dekady podupadał na zdrowiu: stracił wzrok, niewyraźnie mówił oraz borykał się z dną moczanową i atakami paraliżu.
Bez osowatych nie mielibyśmy ani chleba, ani wina
1 sierpnia 2012, 10:08Drożdże Saccharomyces cerevisiae towarzyszą ludziom od co najmniej 9 tys. lat. Poszczególne szczepy wykorzystuje się w różnych dziedzinach spożywczych: winiarstwie, piekarnictwie czy gorzelnictwie. Co jednak dzieje się z dzikimi S. cerevisiae? Jak wygląda ich cykl życiowy poza stworzonymi przez nas środowiskami? Okazuje się, że świetną przechowalnią dla tych grzybów są przewody pokarmowe osowatych, np. szerszeni europejskich czy klecanek z gatunku Polistes dominula.
Mroczny krzem coraz poważniejszym problemem
6 lutego 2015, 12:20Przemysł półprzewodnikowy stoi przed coraz poważniejszymi wyzwaniami. Wielu z nas słyszało o tym, że kończy się era krzemu i nie mamy czym tego materiału zastąpić. Niewielu jednak wie, że już teraz odczuwamy negatywne skutki ciągłej miniaturyzacji, a ujawniają się one m.in. w postaci tzw. mrocznego krzemu (dark silicon).
Słabość zdradzona przez zapach
2 lipca 2018, 09:59Lemury katta (Lemur catta) wyczuwają słabość w zapachu innych osobników. Później zachowują się wobec nich bardziej agresywnie.
Jesteśmy bardziej podobni do prymitywnych ryb, niż nam się wydaje
5 lutego 2021, 11:20Wyjście zwierząt z wody na ląd to jedno z najważniejszych wydarzeń w ewolucji. Kluczem do zrozumienia, jak do tego doszło, jest odkrycie, kiedy i jak wyewoluowały płuca i kończyny. Wykazaliśmy, że biologiczne podstawy do ich ewolucji istniały na długo przed tym, zanim pierwsze zwierzę wyszło na brzeg, mówi profesor Guojie Zhang z Uniwersytetu w Kopenhadze.
Teleskop Webba odkrył w kosmosie ważną molekułę węglową
28 czerwca 2023, 09:53W poszukiwaniu życia pozaziemskiego zwracamy się w stronę jedynej znanej nam jego formy, życia opartego na węglu. W zadaniu tym niezwykle pomocny okazuje się Teleskop Webba. Właśnie zarejestrował on obecność w przestrzeni kosmicznej nowego związku węgla, kationu metylowego (CH3+). To prosty związek, ale niezwykle ważny, gdyż pomaga w tworzeniu się bardziej złożonych molekuł wykorzystujących węgiel. A Webb wykrył go w młodym układzie gwiazdowym z dyskiem protoplanetarnym d203-503, który znajduje się w Mgławicy Oriona w odległości 1350 lat świetlnych od nas.